Δευτέρα 23 Φεβρουαρίου 2015

Η Αφροδίτη Βακάλη στη στήλη ΄΄ ο συγγραφέας της Δευτέρας ΄΄ του Βιβλίο και παλιά Δαντέλα

Στο πλαίσιο της στήλης  "ο συγγραφέας της Δευτέρας " η Αφροδίτη απαντά  σε ερωτήσεις της Κικής Παπαδάτου.
Ένα σύντομο βιογραφικό , δύο μικρά αποσπάσματα βιβλίου της - αν και ήταν εξαιρετικά ΔΥΣΚΟΛΟ να διαλεχτούν, μιας και είναι αστυνομικό ψυχογράφημα και μια σειρά ερωτήσεων θα μας βοηθήσουν να τη γνωρίσουμε καλύτερα.

Η ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΒΑΚΑΛΗ γεννήθηκε στην Αθήνα το 1965 και είναι εκπαιδευτικός. Σπούδασε Αγγλική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και αρχικά εργάστηκε διδάσκοντας αγγλικά σε φροντιστήρια. Το 1997 διορίστηκε στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, όπου υπηρετεί μέχρι σήμερα, ζώντας μόνιμα στη Μύκονο. Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορούν τα μυθιστορήματά της 1. ΚΑΙ ΓΥΡΩ ΤΟΥΣ Η ΘΑΛΑΣΣΑ. 2. 219 ΗΜΕΡΕΣ ΒΡΟΧΗΣ .
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ '' 219 ΗΜΕΡΕΣ ΒΡΟΧΗΣ

'' Ναι, περπατούσε ολομόναχη η Φωφώ σ’ έναν κόσμο άδειο και αφιλόξενο, σ’ έναν κόσμο βρεμένο και σκοτεινό. Μακριά από τους ανθρώπους κι ακόμα πιο μακριά από την κάθε της σκέψη, προσπαθώντας έτσι ν’ αποστασιοποιηθεί απ’ όλους και απ’ όλα. Κι από τον εαυτό της ακόμη. Μα πιο πολύ ν’ αποστασιοποιηθεί απ’ την ντροπή κι από την ενοχή της. Όμως, όσο κι αν ο θόρυβος εκείνος μέσα στο κεφάλι της έπνιγε την κάθε της σκέψη, υπήρχε κάτι άλλο, κάτι χειρότερο, που δεν μπορούσε ν’ αγνοήσει. Μήτε να το ξεχάσει, μήτε να το σβήσει μπορούσε. Κι αυτό τη στοίχειωνε, την τυραννούσε. Κολλημένο το ‘χε πάνω της και το έσερνε μαζί της. Πάνω σε όλο της το δέρμα, στο στόμα, στα χείλη και στη γεύση της. Εκείνη την αίσθηση της μεγάλης ντροπής, της προδοσίας που’ χαν αφήσει πάνω στο κορμί της τα χάδια του Ανάργυρου και τα φιλιά του. Τη γλίτσα αυτή της ενοχής, που κολλημένη πάνω της δεν έλεγε να φύγει. Κι αν μπορούσε να γδάρει το πετσί της η Φωφώ και να το βγάλει, ευχαρίστως θα το έκανε. Αρκεί να το ξεφορτωνότανε οριστικά. Σαν το φίδι να συρθεί κι από πάνω της να το πετάξει, μια και δεν το ‘νιωθε δικό της πια. Πίσω της να τ’ αφήσει, δέρμα άδειο, σάπιο. Και να λευτερωθεί.

Μα δεν μπορούσε. Δεν ήταν φίδι, ήταν γυναίκα κι έπρεπε, στο ίδιο τούτο δέρμα μέσα, να υπάρχει και να ζει. ''

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

'' Κεντούσε ασταμάτητα : τραπεζομάντηλα, σεμεδάκια, μαξιλάρια ΄ ακόμη και τα λινά της΄ σεντόνια, σκεπάσματα, μαξιλαροθήκες . Και τις πετσέτες, κι αυτές ακόμη τις κεντούσε. Τα πάντα γέμιζε με το μονόγραμμά της. Τη δική της σφραγίδα. Να υπενθυμίζει στον εαυτό της περισσότερο, την ύπαρξή της. Οι βελονιές εκείνες ήταν η κραυγή της ' και το σημάδι πως υπήρχε. Πως ζούσε κι η ίδια μέσα σ΄αυτό το σπίτι. Με κόκκινη κλωστή μαρκάριζε τα υπάρχοντά της, το μικρό της βασίλειο. Τη στενή, την αβάσταχτη φυλακή της.

Σαν ήταν κοπέλα, γιατί υπήρξε κάποτε νέα κι εκείνη, με κίτρινη πάντα κεντούσε κλωστή. Απαλό, αχνό λεμονί ' αυτό ήταν το χρώμα π΄αγαπούσε. Και τ΄αρχικά της, μαζί με τα όνειρά της, στην προίκα της απάνω στο λευκό με χρώμα λεμονί τα χάραξε. Βελονιά τη βελονιά απάνω στο λευκό, απάνω στα βαμβακερά και σ΄όλα τα προικιά της. Σαν τα σιδέρωνε κι αυτά μοσχομυρίζανε, κολλαρισμένα και γυαλιστερά , απάνω απ΄τα κεντίδια πέρναγε τα δάχτυλά της, χαιδεύοντάς τα με στοργή. Περήφανη και αισιόδοξη για κείνα που πρόσμενε να΄ρθουνε. Μακάριζε την τύχη της τότε, γιατί ήταν νέα και αφελής. Και γιατί δεν γνώριζε. Δε φανταζόταν.

Μα αυτό παλιά, πολύ παλιά, πριν γίνουν όσα γίνανε. Και πριν αναγκαστούνε χρώμα ν΄αλλάξουν οι κλωστές της. Παλιά, όσο ακόμη είχε όνειρα, όσο ακόμη είχε φωνή. ''

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΙΚΗ ΠΑΠΑΔΑΤΟΥ
1. Πώς προέκυψε να ασχοληθείτε με τη γραφή; Ήταν μια ανάγκη έκφρασης που υπήρξε από τα παιδικά/ εφηβικά σας χρόνια ή καλλιεργήθηκε με την ωριμότητα; Υπήρξε μια συγκεκριμένη αφορμή;
ΑΠ. Η αλήθεια είναι ότι από μικρή ηλικία έγραφα, ήταν για μένα ο πιο προσφιλής μου τρόπος έκφρασης, κυρίως σκέψεων και συναισθημάτων. Ποτέ όμως δεν είχα τολμήσει να γράψω μυθιστόρημα. Αυτό το έκανα σε μεγάλη ηλικία και αφορμή στάθηκε η μόνιμη εγκατάστασή μου στη Μύκονο. Εδώ βρήκα τον εαυτό μου κι έγραψα για όλη αυτή την ομορφιά που με κύκλωνε από παντού. Έμπνευσή μου υπήρξε το νησί αλλά, για να είμαι ειλικρινής, με παρότρυναν και οι φίλες μου να συνεχίσω αμέσως μόλις διάβασαν τις πρώτες μου σελίδες από το βιβλίο «Και γύρω τους η θάλασσα».

2. Μια ανάμνησή σας σχετική με τη γραφή που θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας.
ΑΠ. Θα σας πω κάτι πολύ προσωπικό. Αν και πάντα ήθελα να γράψω, με έπνιγε αυτή η εσωτερική ανάγκη, δεν τολμούσα. Βλέπετε, μεγάλωσα δίπλα στο Νάσο Βακάλη, τον αδερφό μου, ένα εξαιρετικό και πηγαίο ταλέντο στη ζωγραφική και στο σχέδιο. Άλλωστε αυτό φαίνεται κι από την μετέπειτα πορεία του στο χώρο του Κινουμένου Σχεδίου κι από τα βραβεία που έχει πάρει παγκοσμίως. Στην Ελλάδα δεν είναι γνωστός, αλλά στην Αμερική και στο εξωτερικό διαπρέπει στον τομέα του.
Νάσος Βακάλης

Το να βλέπω τι μπορούσε να κάνει ο Νάσος από παιδί, υπήρξε τροχοπέδη στη δική μου επιθυμία να γράψω. Θεωρούσα ότι όταν κάποιος έχει ταλέντο, αυτό ξεχειλίζει, δε ‘μαζεύεται’!
Και ήμουν σίγουρη ότι ματαιοπονούσα σκεφτόμενη ότι μπορώ να γράψω. Ευτυχώς κάποια στιγμή ξεπέρασα αυτή μου την ανασφάλεια και τόλμησα τη συγγραφή, πράγμα που με απελευθέρωσε.
Νιώθω επιτέλους ότι ισορρόπησα, έχοντας βρει το κομμάτι εκείνο του εαυτού μου που αποζητούσα από πολύ μικρή ηλικία και πραγματοποίησα το πιο μεγάλο μου όνειρο.

3. Τους ήρωες των έργων σας, όταν τους σχεδιάζετε τους φαντάζεστε με τα εξωτερικά χαρακτηριστικά κάποιου συγκεκριμένου προσώπου (π.χ. γνωστού, φίλου, συγγενή, περαστικού ακόμα και ηθοποιού, καλλιτέχνη κλπ); Έχουν δηλαδή σάρκα και οστά στη φαντασία σας; Αν ναι, φέρτε μας ένα παράδειγμα από ήρωα ή ηρωίδα βιβλίου σας.
ΑΠ.Οι ήρωες ασφαλώς και έχουν πάντα σάρκα και οστά στη φαντασία μου! Εννοείται τους ‘βλέπω’, τους παρακολουθώ, ζω μαζί τους για πολύ καιρό. Αλλά ποτέ δεν έχουν χαρακτηριστικά συγκεκριμένων ανθρώπων ή γνωστών μου. Το αποφεύγω αυτό διότι μου φαίνεται δεσμευτικό. Μου αρέσει να πλάθω ‘ήρωες’ από την αρχή, από το τίποτα κι αυτό είναι και το αγαπημένο μου σημείο στη συγγραφή. Η δημιουργία των χαρακτήρων!

4. Πείτε μας έναν αγαπημένο σας ποιητή και κάποιο στίχο που έχει χαραχτεί στη μνήμη σας.
ΑΠ. Αγαπώ πολύ το «Δωδεκάλογο του Γύφτου» του Κωστή Παλαμά και ειδικά το ‘Πανηγύρι της Κακάβας’, τον έβδομο λόγο. Θεωρώ ότι περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και μια από τις πιο ερωτικές σκηνές που έχω διαβάσει εγώ, προσωπικά σε ποίηση.


«…..κι ανάμεσό τους αρχινάει,
ξεχωρισμένη από τις άλλες, τρυμισμένο ένα χορό,
λιγιέται, σέρνεται, πετάει,
κορίτσι δεκαοχτώ χρονώ,
στο μανιωμένο το χορό,
και του χορού βασίλισσα είναι,
κι άφρισμα, λάγγεμα, τρεμούλα,
η γυφτοπούλα, η μαγιοπούλα!»


Αυτό το κομμάτι με στοιχειώνει. Είναι πολύ περισσότεροι στίχοι από τον έναν που μου ζητήσατε αλλά δεν μπορούσα να το κόψω. Συγχωρέστε με!

5. Έχετε νοιώσει ποτέ, ότι το έργο σας από τη στιγμή που έφυγε από την «προστασία» σας και με την έκδοσή του απευθύνθηκε στο ευρύ αναγνωστικό κοινό, «τροποποιήθηκε», «μεταφράστηκε» διαφορετικά, μετουσιώθηκε, «άλλαξε» η οπτική σε κάποια σημεία του, από τους εκδότες , τους αναγνώστες και ίσως από τους κριτικούς.
ΑΠ. Όχι, δεν έχει συμβεί ποτέ αυτό. Οι εκδότες το έχουν αγκαλιάσει με πολύ σεβασμό και μπορώ να πω ότι και οι κριτικοί έχουν υπάρξει πολύ θετικοί απέναντι στη δουλειά μου όπως και οι αναγνώστες στο μεγαλύτερο μέρος τους. Τουλάχιστον κι απ’ όσο γνωρίζω.

6. Υπάρχουν κάποια πρόσωπα που θα θέλατε να ευχαριστήσετε για την βοήθεια που σας έδωσαν στο χτίσιμο της συγγραφικής καριέρας σας;
Αφροδίτη Βακάλη-Τέσυ Μπάιλα

ΑΠ. Εκτός από την οικογένειά μου και τις φίλες μου, πολύ κοντά μου έχει σταθεί και με έχει τιμήσει με τη φιλία της και τις συμβουλές της η εξαιρετική, κατά την άποψή μου, συγγραφέας, Τέσυ Μπάιλα και την ευχαριστώ θερμά για αυτό.

7. Στα πλαίσια του καλλιτεχνικού project “Future Library” η Μάργκαρετ Άτγουντ, έγραψε ένα έργο το οποίο θα εκδοθεί σε 100 χρόνια. Μέχρι τότε δε θα μπορεί να το διαβάσει κανείς. Συνεπώς το έργο απευθύνεται στις επόμενες γενεές. Πώς σας φαίνεται αυτή η ιδέα; Ποιο σημερινό δημιούργημα θα θέλατε οπωσδήποτε να διατηρηθεί ώστε να το παραλάβουν οι επόμενες γενεές;
ΑΠ. Η ιδέα αυτή δε με συγκινεί καθόλου, μάλλον αδιάφορη θα την χαρακτήριζα. Τα έργα ούτως ή άλλως μένουν παρακαταθήκη για τις επόμενες γενεές, και προσωπικά, δε με συγκλονίζει η ιδέα να απευθυνθώ άμεσα σε αυτές. Τώρα σχετικά με τη διάσωση σημερινών δημιουργημάτων, ειλικρινά μου είναι αδύνατον να αναφερθώ σε ένα και μόνο έργο. Υπάρχουν πάρα πολλά που πρέπει να φτάσουν στα χέρια των επόμενων γενεών και θα ήταν άδικο κι ανακριβές να ξεχωρίσω κάποιο.

8. Τι πιστεύετε ότι πρέπει να πρεσβεύει η σημερινή λογοτεχνία στην Ελλάδα της κρίσης;
ΑΠ. Πιστεύω ότι ο σκοπός της λογοτεχνίας είναι διττός. Αφενός μεν να απελευθερώσει το δημιουργό, δίνοντας διέξοδο σε μια μεγάλη, εσωτερική του ανάγκη, αφετέρου, να μεταφέρει τις σκέψεις και τους προβληματισμούς του στο ευρύ κοινό, στον αναγνώστη. Να τον προβληματίζει με τη σειρά του, να τον προτρέψει να σκεφτεί και να τον βοηθήσει να πάρει θέση σε προσωπικά, κοινωνικά και ηθικά ζητήματα. Κάτω από αυτό το πρίσμα, είτε μιλάμε για την Ελλάδα της κρίσης είτε για οποιαδήποτε άλλη εποχή της ιστορίας μας, δε νομίζω ότι η λογοτεχνία ‘πρέπει’ να προσαρμοστεί, αλλά αντιθέτως ο αναγνώστης να εμβαθύνει σε αυτήν και να ψάξει να βρει τις απαντήσεις που ζητά για να βελτιώσει τη ζωή του ή έστω να συμφιλιωθεί μαζί της και να μπορέσει να την αποδεχτεί.

9. Αν έπρεπε να δώσετε μια συμβουλή σε ένα νέο παιδί που θέλει να ασχοληθεί με το γράψιμο, ποια θα ήταν;
ΑΠ. Αρχικά να κυνηγήσει το όνειρό του, να μην αφήσει κανέναν και τίποτα να τον αποθαρρύνει και στη συνέχεια, να διαβάσει πολύ! Για να γράψεις, πρέπει πρώτα να έχεις διαβάσεις, δεν γίνεται αλλιώς.

10. Αν για κάποιο λόγο δε μπορούσατε ή δε θέλατε να ξαναγράψετε, ποιο υποκατάστατο θα βρίσκατε να καλύπτει το κενό αυτής σας της ανάγκης;
ΑΠ.Ελπίζω να μη βρεθώ ποτέ αντιμέτωπη με μια τέτοια κατάσταση, να μην μπορώ δηλαδή να γράψω, θα ήταν τρομερό. Θα συνέχιζα όμως να διαβάζω, αυτή θα ήταν η παρηγοριά μου.
11. Ένα βιβλίο που διαβάσατε τελευταία και θα θέλατε να μας το προτείνετε. (Δεν είναι απαραίτητο να είναι αποκλειστικά, μυθιστόρημα)
ΑΠ. Εκτιμώ αφάνταστα τη γραφή της Ζυράννας Ζατέλη και θα πρότεινα οποιοδήποτε από τα βιβλία της, ειδικά το «Με το φως του λύκου επανέρχονται». Το διάβασα πριν από μερικά χρόνια κι όχι τώρα τελευταία, αλλά σε αυτό θα ήθελα να αναφερθώ.

12. Υπάρχει κάποιο θέμα που θα αποφεύγατε συνειδητά να διαπραγματευθείτε σε επόμενο βιβλίο σας;
ΑΠ. Από τη στιγμή που έφερα εις πέρας μια ιστορία με δολοφονίες μικρών παιδιών, δε με τρομάζει τίποτα πια στη συγγραφή. Το να αποδώσω τον πόνο μιας μάνας που χάνει το παιδί της υπήρξε μεγάλη πρόκληση για μένα κι ελπίζω να τα κατάφερα ικανοποιητικά. Δεν υπάρχει κάποιο θέμα που με τρομάζει ή με αφήνει αδιάφορη από τη στιγμή που θεωρώ ότι τα πάντα μπορούν να συμβούν στον καθένα από μας. Και κάτω από αυτό το πρίσμα, τα πάντα μου φαίνονται ενδιαφέροντα και θα μπορούσα να γράψω γι’ αυτά. Ούτε έχω θέματα ταμπού τα οποία δε θα ήθελα να θίξω. 


13. Πείτε μας έναν καλλιτέχνη που θαυμάζετε το έργο του.
ΑΠ. Υπάρχουν πολλοί καλλιτέχνες το έργο των οποίων μου προκαλεί θαυμασμό, επιτρέψτε μου όμως να αναφερθώ σε ένα πολύ κοντινό μου πρόσωπο. Θαυμάζω αφάνταστα τον αδερφό μου Νάσο Βακάλη, την πορεία του οποίου παρακολουθώ από τότε που ήμασταν παιδιά. Είμαι πολύ περήφανη για το έργο του και ειδικά, για την τελευταία του ταινία Dinner for Few (Δείπνο για λίγους).

14. «Ονειρεύομαι μια Ελλάδα…..» συνεχίστε την πρόταση, γράφοντας μια μικρή παράγραφο.
ΑΠ. Ονειρεύομαι μια Ελλάδα περήφανη, ανεξάρτητη και ισορροπημένη. Ένα κράτος δικαίου, το οποίο θα μεριμνά για τον πολίτη και θα τον σέβεται, παρέχοντάς του τη δυνατότητα να βελτιωθεί και να εξελιχθεί σαν άτομο.

15. Εσείς τι θα θέλατε να μας ρωτήσετε;
ΑΠ. Θα ήθελα να θέσω ένα γενικότερο ερώτημα που με προβληματίζει. «Γιατί οι άντρες αναγνώστες, και κυρίως στην Ελλάδα, είναι πολύ λιγότεροι από τις γυναίκες; Γιατί η λογοτεχνία δεν αγγίζει τον Έλληνα άντρα;» Θα με ενδιέφερε πολύ η δική σας άποψη.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΘΕΡΜΑ.
ΜΑΡΙΑ ΚΟΥΛΟΥΡΗ - Για το e-group ΒΙΒΛΙΟ ΚΑΙ ΠΑΛΙΑ ΔΑΝΤΕΛΛΑ
ΚΙΚΗ ΠΑΠΑΔΑΤΟΥ - Για τη συνεντεύξη στη συγγραφέα.